thepoetry4u.blogspot.com
ขงเบ้งได้ฟังดังนั้นจึงคิดว่า
เตียวเจียวคนนี้เป็นที่ปรึกษาผู้ใหญ่ของซุนกวนมีปัญญาหลักแหลมนัก
แม้กูจะมิตอบให้จนแก่ถ้อยคำบัดนี้ ที่ไหนจะเจรจาด้วยซุนกวนสืบไปได้ แล้วจึงตอบว่า
ซึ่งเราจะคิดทำการเอาแผ่นดินเมืองเกงจิ๋วนั้นง่ายนัก
เหมือนหนึ่งกลับฝ่ามือคว่ำแลหงาย จะทำเมื่อใดก็จะสำเร็จเมื่อนั้น
ซึ่งเห็ตุทั้งนี้ก็เพราะนายเราเป็นคนซื่อถือความสัตย์
มิได้ปรารถนาที่จะชิงเอาสมบัติของแซ่เดียวกัน ไม่กระทำตามคำเราจึงได้ความเดือดร้อน
มาน้อยใจด้วยเล่าจ๋องลูกอมมือเชื่อถือถ้อยคำคนสอพลอ เอาเมืองซงหยงไปลอบยกให้โจโฉ
โจโฉจึงได้กำเริบทำการใหญ่หลวงมาถึงเพียงนี้ แลเล่าปี่นายเรามาตั้งอยู่ ณ
เมืองกังแฮนั้นก็หวังจะทำการใหญ่หลวงต่อไปอยู่
ซึ่งผู้มีสติปัญญาเป็นประมาณเหมือนท่านฉะนี้ ถึงจะบอกให้ที่ไหนจะรู้ ดังเอาแก้วไปทิ้งลงไว้ในตมก็ลับรัศมีเสียเปล่า
เตียวเจียวจึงว่า
ท่านว่าฉะนี้เรากลัวจะไม่แน่นอนเหมือนปาก ส่วนปากก็ว่าจะไปทางนี้
เท้าจะเดินไปทางอื่นจะผิดกันไป อันขวันต๋ง งักเยนั้นเป็นถึงอุปราชกอปรด้วยสติปัญญา
ช่วยทำนุบำรุงแผ่นดินพระเจ้าจีอ้วนก๋งปราบปรามศัตรให้ราบคาบ
บ้านเมืองอยู่เย็นเป็นสุข ก็ควรที่คนจะยกยอสรรเสริญว่ามีสติปัญญาจริง
แลตัวท่านเมื่อยังอยู่ในเขาโงลังกั๋งนั้น เขาเลื่องลือว่ามีปัญญาแลความคิดปรากฏ
ดังหนึ่งจะหยั่งรู้ตลอดไปในแผ่นดิน
เมื่อเล่าปี่ยังมิได้ท่านมาไว้เป็นที่อุปถัมภ์นั้นจะคิดทำการสิ่งใดก็สำเร็จ
แล้วก็ได้มีบ้านเมืองอยู่เป็นสุขตามวาสนาของตัว
บัดนี้ได้ตัวท่านมาไว้เป็นที่ทำนุบำรุงแล้ว
เห็นว่าการใหญ่หลวงก็สำเร็จโดยง่ายด้วยกำลังความคิดของท่าน
เหตุไฉนเล่าปี่จึงได้ความเดือดร้อนยิ่งกว่าแต่ก่อนอีกเล่า
เที่ยวหนีโจโฉซุกซ่อนอยู่เหมือนหนูหนีจั่น แต่แผ่นดินสักเท่าใบพุทราก็ไม่มีที่จะอยู่
นี่แลหรือเล่าปี่ได้อาศัยความคิดของท่านทำนุบำรุงช่วยอุปถัมภ์
แลคนทั้งปวงมาสรรเสริญว่าท่านมีปัญญาเหมือนขวันต๋ งักเยนั้นหาสมไม่
ซึ่งเราว่าทั้งนี้ตามความจริงท่านอย่าน้อยใจเลย
ขงเบ้งได้ฟังดังนั้น
จึงเอามือปิดปากหัวเราแล้วตอบว่า ธรรมดาผู้มีปัญญาอันพิสดาร
แม้จะคิดการสิ่งใดก็ลึกซึ้ง ผู้มีปัญญาน้อยหาหยั่งรู้ถึงตลอดไม่
อุปมาเหมือนพญาครุฑ
แม้จะไปทิศใดก็ย่อมบินโดยอากาศอันสูงสุดสายเมฆมิได้บินต่ำเหมือนสกุณชาติซึ่งมีกำลังน้อย
อันผู้มีสติปัญญาน้อยนั้นก็เหมือนนกทั้งปวงที่มีกำลังอันน้อย มิอาจบินสูงเสมอพญาครุฑได้
อนึ่งซึ่งคิดทำการใหญ่หลวง แลจะรีบรัดให้สำเร็จโดยเร็วนั้นจะได้หรือ
อุปมาเหมือนคนไข้หนัก หมอผู้พยาบาลก็แจ้งอยู่ว่าโรคนั้นจะบรรเทาด้วยยาทุเลา
ครั้นจะประกอบยาให้กล้ากำลังคนไข้น้อย จะสู้กำลังยามิได้
จำจะค่อยวางยาทุเลาให้ผ่อนไปแต่วันละเวลาพยายามไปกว่าคนไข้จะถืออาหารได้มากมีกำลังแล้ว
หมอก็จะประกอบยาให้มีภาษีขึ้นไปกว่าเก่า โรคนั้นก็จะหาย
แลเมื่อครั้งเล่าปี่นายเราเสียทีแก่โจโฉออกจากเมืองยีหลำมาอยู่ ณ
เมืองซินเอี๋ยพึ่งเล่าเปียวนั้น ก็มีทหารเอกแต่กวนอู เตียวหุย จูล่งสามคนนี้
มีทหารเลวก็ไม่ถึงพัน เหมือนหนึ่งคนไข้หนัก อันมาอยู่เมืองซินเอี๋ยนั้น
ใช่จะปรารถนาตั้งตัวเป็นใหญ่อยู่ที่นั้นก็หาไม่ เป็นจำใจอยู่เพราะหาที่อาศัยมิได้
อนึ่งก็เป็นเมืองบ้านนอก ผู้คนก็เบาบาง ข้าวปลาอาหารก็น้อย
แล้วก็มิได้ตั้งใจจัดแจงบ้านเมือง ถึงมาตรว่ากระนั้นก็ดี เราก็ได้เผาทหารโจโฉเสียที่ทุ่งพกบ๋องก็ครั้งหนึ่ง
ที่แม่น้ำแปะโหเราก็ได้ไขน้ำให้ท่วมทหารโจโฉตายเป็นอันมาก ซึ่งท่านว่าขวันต๋ง
งักเยดีนั้น ก็ยังหาปรากฏว่าได้ทำกลอุบายในการสงครามเหมือนเราไม่
ถึงว่าโจโฉได้เมืองซงหยงบัดนี้ก็เพราะเล่าจ๋องเอาไปลอบยกให้
ฝ่ายเล่าปี่นายเราก็มิรู้เห็น
ขณะนั้นแม้นายเรามิรักความสัตย์จะคิดอ่านชิงเอาเมืองเกงจิ๋วก็จะได้
ที่ไหนจะได้ความเดือดร้อนถึงเพียงนี้
เพราะมีน้ำใจซื่อตรงมิได้คิดเบียดเบียนแก่แซ่เดียวกัน จึงได้ความระหกระเหิน
แล้วเป็นห่วยอาณาประชาราษฎรทั้งสองเมืองติดตามมา จะทิ้งเสียหนีเอาตัวรอดก็มิได้
โจโฉจึงตามมาทันเข้า จึงได้ความลำบากมาอยู่เมืองกังแฮ อันซึ่งน้อยสู้มากมิได้นั้น
ก็เป็นประเพณีการแพ้แลชนะในสงคราม ใช่จะมีแต่นายเราก็หาไม่
เมื่อครั้งพระเจ้าฮั่นโกโจทำศึก ก็ยังแพ้แก่พระเจ้าฌ้อปาอ๋องเป็นหลายครั้ง
มาภายหลังเอาชัยชนะได้ พระเจ้าฮั่นโกโจก็ได้เป็นกษัตริย์อันประเสริฐ
เนื้อความทั้งนี้ท่านก็ย่อมจะรู้อยู่ แลท่านนี้ดีแต่จะพูดลบหลู่ผู้อื่น
ยกยอตัวว่าดี แม้การมาถึงตัวกลัวจะทำไม่ได้เหมือนปากว่า
การร้อยสิ่งจะให้ทำแต่สักสิ่งเดียวก็จะไม่ได้อีกนานไปเบื้องหน้าจะได้ความอัปยศแก่คนทั้งปวงอยู่
เตียวเจียวได้ฟังขงเบ้งว่าดังนั้นก็นิ่งมิได้ว่าประการใด
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น